Luyện tập Ankin

Câu 1: Nhận biết

Xác định tên thay thế của chất X

Chất X có công thức: CH₃ – CH(CH₃) – C $\equiv$ CH. Tên thay thế của X là

A. 2-methylbut-3-yne.
B. 3-methylbut-1-yne.
C. 3-methylbut-1-ene.
D. 2-methylbut-2-ene.

Gợi ý:

Tên thay thế theo vị trí của alkyne:

Số chỉ của mạch nhánh - Tên mạch nhánh tên tiền tố (mạch chính) - Số chỉ liên kết bội - tên hậu tố (yne)

Vậy tên gọi đúng của chất X: 3-methylbut-1-yne.

Câu 2: Thông hiểu

Tính số liên kết σ

Số liên kết σ trong mỗi phân tử propene; acetylene; isoprene lần lượt là

A. 6; 2; 10.
B. 8; 3; 12.
C. 3; 8; 10.
D. 12; 3; 8.

Hướng dẫn:

Propene: CH₂=CH-CH₃ gồm 1 liên kết π và 8 liên kết σ.

Acetylene: CH $\equiv$ CH gồm 2 liên kết π và 3 liên kết σ.

Isoprene: CH₂=C(CH₃)-CH=CH₂ gồm 2 liên kết π và 12 liên kết σ.

Câu 3: Nhận biết

Chất tác dụng với AgNO3/NH3

Chất nào sau đây tác dụng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃ tạo kết tủa?

A. CH₃ – CH = CH₂.
B. CH₃ – C ≡ C – CH₃.
C. CH₂ – CH – CH = CH₂.
D. CH₃ – CH₂ – C ≡ CH₂.

Gợi ý:

Trong dãy đồng đẳng alkyne chỉ có acetylene và các alkyne có liên kết ba đầu mạch mới tác dụng với AgNO₃ trong NH₃ tạo kết tủa.

Câu 4: Thông hiểu

Tính số đồng phân alkyne

Có bao nhiêu đồng phân ankin C₅H₈ tác dụng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃?

A. 3.
B. 1.
C. 4.
D. 2.

Hướng dẫn:

Các đồng phân alkyne tác dụng với AgNO₃/NH₃ phải có liên kết 3 đầu mạch. Vậy các đồng phân thõa mãn là:

CH≡C−CH₂−CH₂−CH₃

CH≡C−CH(CH₃)−CH₃

Câu 5: Vận dụng

Xác định công thức phân tử của X

4 gam một alkyne X có thể làm mất tối đa 200m dung dịch Br₂ 1M. Công thức phân tử của X là

A. C₅H₈.
B. C₂H₂.
C. C₄H₆.
D. C₃H₄.

Hướng dẫn:

n_Br2 = 1.0,2 = 0,2 mol

Ta có: 2n_X = n_Br2

$\Rightarrow$ n_X = 0,1 mol

$\Rightarrow$ M_X= 4/0,1 = 40 (C₃H₄)

Câu 6: Vận dụng

Tính khối lượng kết tủa thu được

Dẫn 3,36 lít hỗn hợp X gồm methane và acetylene vào lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃, thu được m gam kết tủa và có 1,12 lít khí thoát ra. (Thể tích các khí đo (đktc)). Giá trị của m là

A. 13,2.
B. 12,0.
C. 36,0.
D. 24,0.

Hướng dẫn:

${\mathrm n}_{{\mathrm C}_2{\mathrm H}_2}\;=\;\frac{3,36\;-\;1,12}{22,4}=\;0,1\;\mathrm{mol}$

⇒ n_C2Ag2 = 0,1 mol ⇒ m = 0,1 . 240 = 24 gam

Câu 7: Vận dụng

Xác định công thức phân tử của X

Cho 3,36 lít hydrocarbon X (đktc) phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO₃trong NH₃, thu được 36 gam kết tủa. Công thức phân tử của X là

A. C₃H₄.
B. C₂H₂.
C. C₄H₆.
D. C₄H₄.

Hướng dẫn:

C_xH_y + nAgNO₃ + nNH₃ → C_xH_y-nAg_n + nNH₄NO₃

${\mathrm n}_{\mathrm{kết}\;\mathrm{tủa}\;}\;=\;{\mathrm n}_{\mathrm X}\;=\;\frac{3,36}{22,4}\;=0,15\;\mathrm{mol}$

$\Rightarrow{\mathrm M}_{\mathrm{kết}\;\mathrm{tủa}}=\hspace{0.278em}\frac{36}{0,15}\hspace{0.278em}=\hspace{0.278em}240$

M_X = M↓ - 107n

$\Rightarrow$ n = 2; M_X = 26 (C₂H₂)

Câu 8: Vận dụng

Tính số mol hỗn hợp khí X

Hỗn hợp khí X gồm ethyene và propyne. Cho a mol X tác dụng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃, thu được 17,64 gam kết tủa. Mặt khác a mol X phản ứng tối đa với 0,34 mol H₂. Giá trị của a là

A. 0,46.
B. 0,32.
C. 0,22.
D. 0,34.

Hướng dẫn:

$\;{\mathrm n}_{{\mathrm C}_3{\mathrm H}_4}\;=\;{\mathrm n}_{{\mathrm C}_3{\mathrm H}_3\mathrm{Ag}}\;=\;\frac{17,64}{147}=0,12\;\mathrm{mol}$

n_C2H4 + 2n_C3H4 = n_H2 $\Rightarrow$ n_C2H4 = 0,1 mol

$\Rightarrow$ a = n_C2H4 + n_C3H4 = 0,22 mol

Câu 9: Nhận biết

CTPT chung của Ankin

Công thức phân tử chung của ankin là

A. C_nH_2n+2 với n ≥ 1.
B. C_nH_2n với n ≥ 2.
C. C_nH_2n-2 với n ≥ 2.
D. C_nH_2n-2 với n ≥ 3.

Hướng dẫn:

Công thức phân tử chung của ankin là C_nH_2n-2 với n ≥ 2.

Thí dụ: C₂H₂

Câu 10: Thông hiểu

Phân biệt but-1-in và but-2-in

Để phân biệt but-1-in và but-2-in người ta dùng thuốc thử nào sau đây?

A. dung dịch HBr.
B. dung dịch AgNO₃/NH₃.
C. dung dịch KMnO₄.
D. dung dịch Br₂.

Hướng dẫn:

Để phân biệt but-1-in và but-2-in ta có thể dùng dung dịch AgNO₃/NH₃:

Xuất hiện kết tủa vàng nhạt → But-1-in.

CH₃ –CH₂ –C≡CH + AgNO₃ + NH₃ → CH₃–CH₂–C≡CAg↓ _{vàng nhạt} + NH₄NO₃

Không hiện tượng → But-2-in.

Câu 11: Vận dụng

Tính % thể tích C2H2 trong hỗn hợp

Hỗn hợp khí A gồm CH₄ và C₂H₂, cho 4,48 lít hỗn hợp khí A qua dung dịch Br₂ dư thấy dung dịch nhạt màu và có 2,24 lít khí thoát ra (đktc). Thành phần phần trăm theo thể tích của C₂H₂ trong hỗn hợp là

A. 60,0%.
B. 50,0%.
C. 25,5%.
D. 37,5%.

Hướng dẫn:

Ta có: n_{hỗn hợp} = 0,2 mol

Trong hỗn hợp khí chỉ có C₂H₂ phản ứng với Br₂, khí thoát ra là CH₄

⇒ n_CH4 = 0,1 mol

⇒ n_C2H2 = 0,2 − 0,1 = 0,1 mol

⇒ %V_C2H2= 0,1: 0,2.100% = 50%

Câu 12: Nhận biết

Đime hóa Axetilen

Đime hóa axetilen trong điều kiện thích hợp thu được chất nào sau đây?

A. vinylaxetilen.
B. but-1-in.
C. buta-1,3-đien.
D. đivinyl.

Hướng dẫn:

Phản ứng đime hóa:

2CH≡CH $\overset{xt,t^{o} }{ightarrow}$ CH₂=CH–C≡CH

⇒ thu được vinylaxetilen

Câu 13: Thông hiểu

Axetilen vào dung dịch AgNO3 trong NH3

Khi cho axetilen vào dung dịch AgNO₃ trong NH₃ dư, hiện tượng quan sát được là

A. có kết tủa nâu đen.
B. có kết tủa vàng.
C. có kết tủa xanh.
D. có kết tủa trắng.

Hướng dẫn:

Cho axetilen vào dung dịch AgNO₃:

Phương trình phản ứng minh họa

CH≡CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → CAg≡CAg ↓_{vàng nhạt} + 2NH₄NO₃

⇒ phản ứng tạo kết tủa vàng nhạt

Câu 14: Thông hiểu

Gọi tên CH3 – CH(CH3) – C≡CH

Chất X có công thức: CH₃ – CH(CH₃) – C≡CH. Tên thay thế của X là

A. 2-metylbut-3-in.
B. 3-metylbut-1-in.
C. 2-metylbut-2-en.
D. 3-metylbut-1-en.

Hướng dẫn:

Công thức: CH₃ – CH(CH₃) – C≡CH có tên thay thế là 3-metylbut-1-in.

Câu 15: Thông hiểu

Phân biệt etilen và axetilen

Để phân biệt etilen và axetilen, bằng phương pháp hóa học, người ta sử dụng hóa chất:

A. dung dịch NaOH.
B. dung dịch AgNO₃/NH₃.
C. dung dịch KMnO₄.
D. nước brom.

Hướng dẫn:

Để phân biệt etilen và axetilen ta dùng dung dịch AgNO₃/NH₃. Vì Etilen không phản ứng với dung dịch AgNO₃/NH₃

Còn axetilen phản ứng với dung dịch AgNO₃/NH₃

Phương trình hóa học

CH≡CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → Ag–C≡C–Ag ↓_(vàng) + 2NH₄NO₃

Chúc mừng Bạn đã hoàn thành bài!