Cùng nhau ôn tập củng cố kiến thức thông qua bài luyện tập Sơ lược về phức chất nha!
Thành phần của phức chất có
Phức chất là hợp chất có chứa nguyên tử trung tâm (thường được kí hiệu là M) và các phối tử (thường kí hiệu là L).
Trong đó nguyên tử trung tâm là cation kim loại hoặc nguyên tử kim loại liên kết với các phối tử.
Phối tử anion hoặc phân tử.
Phối tử và nguyên tử trung tâm tlần lượt trong phức chất [Cu(H2O)6]2+ là
Phức chất: [Cu(H2O)6]2+.
Phối tử: H2O
Nguyên tử trung tâm: Cu2+
Số lượng phối tử: 6
Cho phức chất sau: [Ni(CO)4]. Điện tích của phức chất là
Phức chất [Ni(CO)4] có điện tích là 0
Hình dạng của phức chất [Cu(H2O)6]2+ là
Dự đoán dạng hình học của phức chất [Cu(H2O)6]2+ là dạng bát diện do có 6 phối tử L.
Khi cho copper(II) sulfate vào nước thì hình thành phức chất bát diện với các phối tử là 6 phân tử H₂O. Công thức của phức chất đó là:
Công thức của phức chất: [Cu(OH2)6]2+ hay [Cu(OH2)6]SO4
Phối tử của phức chất có công thức [Fe(OH2)6](NO3)3.3H2O là
Nguyên tử trung tâm là: Fe3+
Phối tử là: H2O
Cho các phát biểu sau:
(1) Phức chất có thể mang điện tích hoặc không mang điện tích.
(2) Phức chất mà nguyên tử trung tâm tạo 4 liên kết ở với các phối tử luôn có dạng hình học là tứ diện.
(3) Liên kết giữa phối tử và nguyên tử trung tâm là liên kết cộng hóa trị.
(4) Trong dung dịch, các ion kim loại chuyển tiếp Mn+ thường tạo phức chất aqua hầu hết có dạng hình học bát diện.
Số phát biểu đúng
(1) Phức chất có thể mang điện tích hoặc không mang điện tích. ⇒ Đúng.
2) Phức chất mà nguyên tử trung tâm tạo 4 liên kết ở với các phối tử luôn có dạng hình học là tứ diện. ⇒ Sai vì ngoài dạng hình học là tứ diện còn có thể là dạng vuông phẳng.
(3) Sai ⇒ Liên kết giữa phối tử và nguyên tử trung tâm là liên kết cho – nhận.
4) Đúng
Trong phức chất, giữa phối tử và nguyên tử trung tâm có loại liên kết nào sau đây?
Trong phức chất, giữa phối tử và nguyên tử trung tâm có loại liên kết cho – nhận.
Công thức hóa học của phức chất aqua của ion Mn2+ biết có dạng hình học bát diện?
Công thức phức chất aqua của ion Mn2+ là [Mn(H2O)6]2+.
Xét phản ứng sau:
[PtCl4]2- + 2NH3 → [PtCl2(NH3)2] + 2Cl−
Hãy cho biết trong phản ứng trên có bao nhiêu phối tử Cl− trong phức chất [PtCl4]2- đã bị thế bởi phối tử NH3.
Dựa vào phương trình hoá học thấy có 2 phối tử Cl− trong phức chất [PtCl4]2- đã bị thế bởi phối tử NH3.
Nhỏ từ từ dung dịch NH3 vào AgCl thu được phức chất [Ag(NH3)2]+. Dấu hiệu chứng tỏ phản ứng tạo phức chất [Ag(NH3)2]+ tạo ra là
Dấu hiệu chứng tỏ có phản ứng tạo phức chất: Kết tủa tan dần thu được dung dịch trong suốt.
Trong dung dịch, ion Co2+ tạo thành phức chất aqua có dạng hình học bát diện. Công thức hóa học của phức chất đó là:
Công thức hoá học của phức chất: [Co(H2O)6]2+.
Khi cho một lượng dư NH3 vào dung dịch muối CoCl2, thấy màu sắc của dung dịch bị thay đổi. Hiện tượng xảy ra là do
Khi cho một lượng dư NH3 vào dung dịch muối CoCl2, thấy màu sắc của dung dịch bị thay đổi. Hiện tượng xảy ra là do toàn bộ các phối tử H2O trong phức chất aqua bị thay thế bởi các phối tử NH3, tạo thành phức chất mới có dạng bát diện
[Co(H2O)6]2+ (aq) + 6NH3 → [Co(NH3)6]2+ (aq)+ 6H2O (l)
Ứng dụng nào sau đây không phải của phức chất:
Phức chất không được sử dụng để sản xuất phân bón
Thổi từ từ NH3 đến dư vào 300 gam dung dịch AgNO3 8,5%. Khi kết tủa tan hết thì thể tích NH3 (đkc) đã dùng là:
mAgNO3 = 300.8,5:100 = 25,5 gam
nAgNO3 =25,5 : 170 = 0,15 mol
Phương trình phản ứng
AgNO3 + NH3 + H2O → Ag(OH) + NH4NO3
Ag(OH) + 2NH3 → [Ag(NH3)2](OH)
nNH3 = 0,15 + 0,3 = 0,45
V = 0,45.24,79 = 11,1555 lít
Phức chất aqua có dạng hình học bát diện được hình thành khi cho khi cho CrCl3 vào nước. Phương trình hoá học của quá trình tạo phức khi cho CrCl3 vào nước là:
Phức chất aqua có dạng hình học bát diện được hình thành khi cho CrCl3 vào nước tức là nguyên tử trung tâm Cr3+ tạo 6 liên kết σ với 6 phân tử nước.
Phương trình hoá học của quá trình tạo phức khi cho CrCl3 vào nước:
CrCl3(aq) + 6H2O(l) ⟶ [Cr(OH2)6]Cl3(aq)
Hay Cr3+(aq) + 6H2O(l) ⟶ [Cr(OH2)6]3+(aq)
Nhỏ từ từ dung dịch NH3 cho đến dư vào ống nghiệm đựng dung dịch CuSO4. Hiện tượng quan sát được là:
Khi cho dung dịch NH3 vào dung dịch CuSO4 thấy kết tủa Cu(OH)2 màu xanh. Cho tiếp NH3 vào thì Cu(OH)2 bị tan dần tạo phức có màu xanh thẫm.
CuSO4 + NH3 + H2O → Cu(OH)2 + (NH4)2SO4
Cu(OH)2 + NH3 → [Cu(NH3)4](OH)2
Cho V (l) NH3 1M vào 100 mL dung dịch CuSO4 0,3M thu được 1,96 gam kết tủa. Giá trị của V là
Phương trình phản ứng
2NH3 + CuSO4 → Cu(OH)2 + (NH4)SO4
0,06 ← 0,03 → 0,03
Cu(OH)2 + 4NH3 → [Cu(NH3)4](OH)2 (Cu(OH)2 dư 0,02 mol)
0,01 → 0,04
⇒ nNH3 (max) = 0,1 ⇒ V = 0,1 (L).
Dạng hình học có thể có của phức chất có công thức tổng quát [ML4] (bỏ qua điện tích của phức chất).
Phức chất [ML4] có 4 phối tử L nên có dạng tứ diện hoặc dạng vuông phẳng.
Hòa tan hoàn toàn 1,23 g hỗn hợp X gồm Cu và Al vào dung dịch HNO3 đặc, nóng thu được 1,4874 lít khí NO2 (sản phẩm khử duy nhất ở đkc) và dung dịch Y. Sục từ từ khí NH3 (dư) vào dung dịch Y, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được m gam kết tủa. Giá trị m là:
Gọi nCu = x mol; nAl = y mol
⇒ 64x + 27y = 1,23 g (1)
Quá trình trao đổi eletron
Cu Cu+2 + 2e
x 2x
Al Al+3 + 3e
y 3y
N+5 + 1e N+4
Áp dụng bảo toàn e ta có:
2nCu + 3nAl = nNO2 ⇒ 2x + 3y = 0,06 mol (2)
Từ (1) và (2) giải hệ phương trình
⇒ x = 0,015; y = 0,01
Khi phản ứng với NH3 thì Cu(OH)2 bị hòa tan tạo phức, kết tủa chỉ còn Al(OH)3
Cu2+ + 6NH3 + 2H2O 
[Cu(NH3)4](OH)2 + 2NH4+
Al3+ + 3NH3 + 3H2O Al(OH)3 + 3NH4+
0,01 0,01
m = 78.0,01 = 0,78 gam
