Luyện tập Đột biến nhiễm sắc thể CD

Dạng đột biến lặp đoạn nhiễm sắc thể có thể làm cho 2 allele của 1 gene nằm trên cùng 1 NST. 

Thể một có bộ nhiễm sắc thể: 2n – 1 = 24 – 1 = 23.

- Tế bào sinh dưỡng có một cặp nhiễm sắc thể gồm 4 chiếc → Thể này là thể đột biến lệch bội dạng thể bốn (2n + 2).

- Trong tế bào sinh dưỡng thì mỗi cặp nhiễm sắc thể đều chứa 3 chiếc → Thể này là thể đột biến đa bội dạng thể tam bội (3n).

- Tế bào sinh dưỡng thiếu 1 nhiễm sắc thể trong bộ nhiễm sắc thể → Thể này là thể đột biến lệch bội dạng thể một (2n – 1).

- Tế bào sinh dục thừa 1 nhiễm sắc thể → Đột biến lệch bội ở giao tử (n + 1), giao tử này kết hợp với giao tử bình thành (n) sẽ tạo ra đột biến lệch bội dạng thể ba (2n + 1).

Người ta có thể sử dụng đột biến mất đoạn nhiễm sắc thể để loại bỏ những gen không mong muốn ra khỏi nhiễm sắc thể trong chọn giống cây trồng.

Thể đa bội khá phổ biến ở thực vật, nhưng ít phổ biến ở các loài động vật.

Tế bào đa bội có số lượng nhiễm sắc thể tăng gấp bội dẫn đến kích thước tế bào lớn, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng phát triển mạnh.

Thể lệch bội là những biến đổi về số lượng nhiễm sắc thể chỉ xảy ra ở một hay một số cặp nhiễm sắc thể.

 Bệnh bạch cầu tủy xương mãn tính do chuyển đoạn tương hỗ giữa một đoạn cánh dài của nhiễm sắc thể số 22 với nhiễm sắc thể số 9 gây nên.

- Mất đoạn có thể làm mất các gene có trên đoạn bị mất.

- Lặp đoạn làm tăng số bản sao của một gene trên nhiễm sắc thể.

- Đảo đoạn không làm thay đổi số gene trên nhiễm sắc thể.

- Chuyển đoạn có thể làm mất hoặc tăng thêm số gene trên nhiễm sắc thể.

Dạng đột biến trên là đảo đoạn CDE.

Ở ruồi giấm, lặp đoạn nhiễm sắc thể 16A trên nhiễm sắc thể giới tính X làm giảm khả kích thước của mắt từ mắt lồi sang mắt dẹt.

Người mắc hội chứng Down có bộ nhiễm sắc thể với 3 nhiễm sắc thể số 21 thường có đặc điểm bất thường trên khuôn mặt (mũi tẹt, mặt chếch lên trên,...) tầm vóc thấp bé, dị tật tim, chậm phát triển và thường có tuổi thọ ngắn hơn bình thường.

Từ (3) → (2): Đảo đoạn FC → CF

Từ (2) → (1) Đảo đoạn FED → DEF

Từ (3) → (4): Đảo đoạn ED → DE

Vậy trình tự phát sinh đột biến đảo đoạn là: (1) ← (2) ← (3) → (4). 

8 nhóm gen liên kết ⇒ 2n = 16

Thể ba của loài là 2n + 1 = 17

Kì giữa nguyên phân, các nhiễm sắc thể ở trạng thái kép, chưa phân li nên trong tế bào có 17 nhiễm sắc thể.